[Ngọc Phỉ Thúy – Bài 1] – Ngọc Phỉ Thúy là gì ? Kiến thức chuyên sâu toàn tập về Ngọc Phỉ Thúy từ A – Z

Chúng ta nghe nói nhiều đến Ngọc Phỉ Thúy, hay cứ Ngọc thông thường sẽ gắn thêm chữ Phỉ Thúy… vậy Ngọc Phỉ Thúy là gì? kỳ thực ở Việt Nam chả mấy ai biết nó là gì nhưng vẫn nói cho nhau nghe hàng ngày… đặc biệt là những người kinh doanh Ngọc/Đá Quý. Ngọc Phỉ Thúy là cách gọi của người TQ về một loại Đá (Ngọc). Vậy, để hiểu về nó, cách nhanh nhất và chính xác nhất là ta tìm về nơi sinh ra nó. Trong bài viết này, tôi sử dụng rất nhiều kiến thức lược dịch từ nước ngoài (TQ) mà ở Việt Nam không hề có. Bằng bài viết này, tôi sẽ giúp các bạn (và cả thị trường Ngọc ở Việt Nam) ĐỊNH NGHĨA LẠI khái niệm về NGỌC PHỈ THÚY. Vì nội dung nhiều, tôi sẽ chia phần Ngọc Phỉ Thúy thành nhiều bài nhỏ theo mục lục dưới đây.

---

---

---

I. Ngọc Phỉ Thúy là gì? Tư liệu về Ngọc Phỉ Thúy

Phỉ Thúy hay còn được gọi là Ngọc Phỉ Thúy là cách gọi chung của các loại Ngọc Jade (Ngọc Cẩm Thạch, Ngọc Miến Điện [Jadeite Jade] hay Ngọc Bích [Nephrite Jade]) có đặc điểm chung là: màu sắc hiện lên màu xanh biếc (gọi là Thúy) hoặc màu đỏ (gọi là Phỉ). Do địa chất tác dụng nên chủ yếu hình thành từ Jadeite, Omphacite cùng Natri Crom Pyroxen tạo thành đẳng cấp Ngọc Đa Tinh Thể. Ngọc Phỉ Thúy ở trên thị trường, đa phần là Ngọc Jadeite, vì lý do :

• Tính phổ biến của loại Ngọc này ở Việt Nam.
• Tính chất của loại Ngọc này có nhiều màu sắc và biến thể hơn.

Còn Ngọc Bích Nephrite thì ít hơn, vì loại Ngọc này ở Việt Nam ít phổ biến hơn. Và ở nước ngoài, người ta không gọi là Ngọc Phỉ Thúy, mà đối với loại Ngọc Jade có màu Xanh (xanh Ngọc Bích, xanh Ngọc Lục Bảo) người ta thường gọi là Imperial Jade (Ngọc Hoàng Đế) để ý chỉ đẳng cấp và giá trị của nó và đó cũng chính là Ngọc Phỉ Thúy (ngầm hiểu).

• Truy vấn tìm kiếm trên Google Seach bằng từ Phỉ Thúy (tiếng Hán)

• Truy vấn tìm kiếm trên Google Seach bằng từ Imperial Jade (tiếng Anh)

II. 19 chủng loại Ngọc Phỉ Thúy được định nghĩa (kèm hình minh họa)

---

1. Phỉ Thúy Lão Khanh Chủng

---

Phỉ Thúy Lão Khanh Chủng (老 坑 翡 翠) thường được thị trường gọi là “Lão Khanh Thủy Tinh Chủng”, thường lấp lánh trong suốt, tính chất của nó nhẵn nhụi tinh thuần không tỳ vết, nhan sắc thuần khiết, sáng ngời, nồng đậm, lục sắc đều đặn; Phỉ Thúy Lão Khanh Chủng gồm các tinh thể jadeite rất nhỏ, bởi vậy, bằng mắt thường rất khó nhìn thấy “tính thúy” – tính chất màu xanh.

Phỉ Thúy Lão Khanh Chủng khi ánh sáng chiếu vào hiện lên tình trạng bán trong suốt hoặc hoàn toàn trong suốt, là Phỉ Thúy trung thượng phẩm hoặc cực phẩm.

2. Phỉ Thúy Băng Chủng

Phỉ Thúy Băng Chủng (冰 种 翡 翠) và Lão Khanh Chủng có tính chất tương tự, vô sắc hoặc thiếu sắc. Phỉ Thúy Băng Chủng đặc thù là bên ngoài hiện ra rất sáng bóng, bán trong suốt tới trong suốt, trong trẻo giống như băng, làm cho người ta có cảm giác băng thanh Ngọc oánh. Nếu trong Phỉ Thúy Băng Chủng có đường hoa văn hoặc đường đứt quãng màu lam sắc, thì Phỉ Thúy như vậy gọi là “Lam Hoa Băng”, là một loại thông thường trong Phỉ Thúy Băng Chủng. Băng Chủng là loại Ngọc thường dùng để chế tác vòng tay hoặc vật trang sức. Phỉ Thúy Băng Chủng vô sắc và Phỉ Thúy “Lam Hoa Băng”  giá trị không có phân chia cao thấp rõ ràng, kỳ thật giá cả chủ yếu quyết định bởi sở thích của mọi người. Băng Chủng là Phỉ Thúy trung thượng đẳng hoặc trung cấp.

3. Phỉ Thúy Thủy Chủng

Phỉ Thúy Thủy Chủng Ngọc (水 种 翡 翠) chất kết cấu hơi to hơn Lão Khanh Thủy Tinh Chủng, sáng bóng, độ trong suốt cũng hơi thấp hơn Lão Khanh Thủy Tinh Chủng nhưng tương tự hoặc tương đương với Băng Chủng. Đặc điểm của nó là thông thấu như nước nhưng sáng bóng nhu hòa, xem kỹ kết cấu bên trong, có thể thấy được một chút “Sóng gợn”, hoặc có chút ít vết rạn tối màu và văn đá, ngẫu nhiên còn có thể thấy được tạp chất cực nhỏ, sợi bông. Có chuyên gia nói Phỉ Thúy Thủy Chủng là sắc đạm hoặc vô sắc, chất lượng kém một chút so với Phỉ Thúy Lão Khanh Chủng. Là Phỉ Thúy trung thượng đẳng, ngẫu nhiên gặp một cái thượng đẳng.

4. Phỉ Thúy Tử La Lan

Phỉ Thúy Tử La Lan (紫 罗 兰 翡 翠) đây là một loại Phỉ Thúy nhan sắc giống hoa màu tím của cây Tử La Lan, giới châu báu lại gọi màu sắc của Tử La Lan là “Xuân” hoặc “Xuân sắc”. Trong Phỉ Thúy “xuân sắc” có các cấp bậc cao, trung, thấp, không phải chỉ cần là Tử La Lan, thì nhất định có giá, nhất là thượng phẩm, còn phải kết hợp tính chất, độ trong suốt, công nghệ chế tác trình độ đẳng cấp tiến hành tổng hợp lại thành chỉ tiêu đánh giá chất lượng. Phỉ Thúy màu tím bình thường không đậm, giới Phỉ Thúy căn cứ vào sắc thái màu tím đậm nhạt bất đồng, lấy sắc tím của Phỉ Thúy phân chia thành màu hồng tím, màu cà tím và lam tím, hồng tím bình thường tính chất khá mịn, độ trong suốt tốt hơn, màu cà tím thứ hai, lam tím sau cùng.

---

5. Phỉ Thúy Bạch Để Thanh

Phỉ Thúy Bạch Để Thanh (白 底 青 翡 翠) có đặc điểm là đế trắng như tuyết, lục sắc trên nền trắng có vẻ thực tiên diễm, xanh trắng rõ ràng. Chủng Phỉ Thúy cực phẩm rất dễ phân biệt: Lục sắc ở trên nền đế trắng phân bố rõ ràng, độ trong suốt kém, là đục hoặc là hơi trong suốt; Ngọc kiện có cấu trúc sợi và hạt mịn, nhưng chủ yếu là cấu trúc hạt mịn, quan sát dưới kính hiển vi ( độ phóng đại 30 ~ 40 lần) mặt ngoài thông thường có kết cấu lỗ hoặc kết cấu không đồng đều. Nên chủng loại đa số là Phỉ Thúy chất lượng thường, rất ít có màu sắc xanh trắng rõ ràng, lục sắc diễm lệ mà hình dạng lại tốt, màu sắc, đế phi thường hài hòa, có thể đạt tới phẩm chất cao cấp.

6. Phỉ Thúy Hoa Thanh

Phỉ Thúy Hoa Thanh (花 青 翡 翠) có màu sắc xanh biếc ngân xanh rải rác, cực bất quy tắc; tính chất có to có nhỏ, bán trong suốt. Màu nền của nó là màu xanh nhạt hoặc màu sắc khác. Như màu xám nhạt hoặc xanh lá cây, kết cấu chủ yếu là sợi cùng hạt mịn đan xen. Phỉ Thúy Hoa Thanh đặc điểm là lục sắc không đều. Có chỗ dày đặc, có chỗ tương đối lưa thưa, sắc có đậm cũng có nhạt. Trong Phỉ Thúy Hoa Thanh còn có một loại trạng thái kết cấu chỉ có hạt, cảm giác không đủ nước, nguyên nhân bởi vì kết cấu thô ráp, cho nên độ trong suốt thường thường rất kém. Hoa Thanh Chủng là Phỉ Thúy chất lượng thường hoặc phẩm chất thấp.

7. Phỉ Thúy Hồng Phỉ

Phỉ Thúy Hồng Phỉ (红 翡 翡 翠) có nhan sắc đỏ tươi hoặc cam hồng, ở thị trường thực dễ dàng nhìn thấy. Màu của Hồng Phỉ là sau khi tinh thể jadeite sinh ra mới hình thành, do liên kết quặng sắt tạo thành. Đặc điểm này tạo thành màu đỏ hoặc đỏ thẫm, Hồng Phỉ tốt màu sắc đẹp, có ánh thủy tinh, độ trong suốt là bán trong suốt, chế phẩm Hồng Phỉ thường là chất lượng thường hoặc trung, kém thương phẩm, nhưng cũng có Hồng Phỉ cao cấp: Ánh sáng tươi đẹp, tính chất nhẵn nhụi, phi thường xinh đẹp, được mọi người yêu thích, là Phỉ Thúy mang màu sắc cát tường.

8. Phỉ Thúy Hoàng Tông

Hoàng Tông Phỉ (黄 棕 翡) là Phỉ Thúy có màu sắc từ vàng đến nâu nhạt hoặc nâu xám, độ trong suốt hơi thấp. Một loạt chế phẩm Phỉ Thúy loại này ở trên thị trường tùy ý có thể thấy được. Màu sắc của chúng cũng là sau khi tinh thể jadeite sinh ra mới hình thành, thường thường phân bố màu đỏ ở bên ngoài, do liên kết quặng sắt nhuộm thành. Ở trên thị trường, Hồng Phỉ giá trị cao hơn Hoàng Phỉ, Hoàng Phỉ (vàng) cao hơn Tông Hoàng Phỉ (nâu vàng), Hạt Hoàng Phỉ (nâu xám)xếp tiếp theo. Nhưng do nguyên nhân sở thích khác nhau và nét đặc sắc

9. Phỉ Thúy Đậu Chủng

Phỉ Thúy Đậu Chủng (豆 种 翡 翠) tên gọi tắt là Đậu Chủng, Phỉ Thúy Đậu Chủng là một loại Phỉ Thúy thực thông thường trong gia tộc.

10. Phỉ Thúy Phù Dung

Phỉ Thúy Phù Dung Chủng (芙 蓉 种 翡 翠) tên gọi tắt Phù Dung Chủng, nhất phẩm Phỉ Thúy loại này bình thường là màu xanh nhạt, không chứa lẫn màu vàng, màu xanh tương đối trong suốt, thuần khiết, có khi đáy hơi hồng nhạt.

---

11. Phỉ Thúy Mã Nha

Phỉ Thúy Mã Nha Chủng (马 牙 种 翡 翠) tính chất tuy rằng khá nhỏ, nhưng đục, mặt ngoài sáng bóng giống như đồ sứ.

12. Phỉ Thúy Ngẫu Phấn

Phỉ Thúy Ngẫu Phấn Chủng (藕 粉 种 翡 翠) tính chất nhẵn nhụi giống như bột củ sen, có màu hồng nhạt, màu đỏ tím [thiển xuân sắc], là nguyên liệu tốt cho hàng mỹ nghệ.

13. Phỉ Thúy Nghiễm Phiến

Nghiễm Phiến (广 片) đặc điểm là ở dưới ánh sáng màu xanh chuyển ám hoặc biến thành màu đen, tính chất tương đối xù xì thế nước khá khô.

14. Phỉ Thúy Thúy Ti

Phỉ Thúy Thúy Ti Chủng (翠 丝 种 翡 翠) đây là một loại Phỉ Thúy tính chất, màu sắc tốt, trên thị trường là loại Ngọc trung cao cấp.

15. Phỉ Thúy Kim Ti

Kim Ti Chủng Phỉ Thúy (金 丝 种 翡 翠) ở đế mỏng bên trong có hiện lên các sợi màu vàng, cam vàng, là Phỉ Thúy thể hiện rõ ràng cấu trúc sợi song song với sắp xếp định hướng kết cấu, ngoại trừ màu sắc bên ngoài khác với Thúy Ti Chủng, thì các đặc trưng khác cũng giống với Thúy Ti Chủng. Nhưng bình thường Phỉ Thúy Kim Ti Chủng giá thấp hơn Phỉ Thúy Thúy Ti chủng.

16. Phỉ Thúy Du Thanh

Phỉ Thúy Du Thanh (油 青 翡 翠) tên gọi tắt Du Thanh Chủng hoặc Du Tẩm, độ thông thấu cùng sáng bóng thoạt nhìn có cảm giác bóng loáng, trong thị trường tùy ý có thể thấy được, là Phỉ Thúy cấp thấp, thường dùng nó để chế tác vật trang sức, vòng tay, cũng có cái làm thành mặt nhẫn. Du Thanh Chủng lục sắc rõ ràng nhưng không thuần, chứa thành phần màu xám, màu lam, bởi vậy tương đối nặng nề, không đủ tiên diễm.

17. Ba Sơn Ngọc Phỉ Thúy

Ngọc Ba Sơn “Ngọc Ba Sơn” (巴 山 玉) nguyên thạch là một loại tinh thể thô to, kết cấu xốp, nước khô, đế kém “Gạch liệu”, nhưng màu sắc tương đối phong phú, có tím nhạt, xanh lục nhạt, xanh lục hoặc lam xám, là một loại phẩm cấp hơi thấp, chứa amphibole, natri fenspat và các khoáng chất đặc thù khác của Phỉ Thúy.

18. Phỉ Thúy Kiền Bạch

Phỉ Thúy Kiền Bạch Chủng (干 白 种 翡 翠) là Phỉ Thúy có tính thô, độ trong suốt không tốt, màu trắng hoặc màu xám trắng nhạt. Chuyên gia Phỉ Thúy đánh giá nó là: Loại thô, nước khô, không nhuận. Nó là loại vô sắc hoặc sắc nhạt, bằng mắt thường có thể thấy được danh giới giữa các tinh thể, do bề ngoài kết cấu thô ráp, giá trị sử dụng và thưởng thức thấp, là một loại Phỉ Thúy cấp bậc thấp.

19. Mặc Thúy

Mặc Thúy (墨 翠) thoạt nhìn phát ra ánh đen, rất dễ khiến người ta ngộ nhận là Mặc Ngọc trong Ngọc Độc Sơn hoặc những thứ bảo Ngọc hắc sắc khác, nhưng khi quan sát ánh sáng xuyên qua, hiện lên trạng thái bán trong suốt, mà trong hắc sắc lại có ánh xanh biếc, đặc biệt lát cắt mỏng của Mặc Thúy, lúc ánh sáng xuyên qua màu sắc rất đẹp. Người Miến Điện dùng “Bóng dáng tình nhân” để hình dung jadeite màu đen, người Trung Quốc thì dùng tên khác là “Mặc Thúy”.

---

---

20. Thiết Long Sinh Phỉ Thúy

Thiết Long Sinh Ngọc (铁 龙 生 玉) kiện đầy màu xanh. Tài nguyên khoáng sán này được phát hiện vào năm 90, năm 94 công khai khai thác, năm 2000 đã gần như khô kiệt, do đó tỉ lệ Thiết Long Sinh tốt trên thị trường rất thưa thớt.

---

---

---

Bài viết được chia sẻ bởi Khánh Hồ – Fengshui Consultant !

Cố vấn chuyên môn Hồn Đá Việt – Vua Ngọc Bích.